A nosa lingua, esta cousa antiga, o remol daquel lume que ardeu ben vivo no tempo dos reis e dos trovadores e que lle deu a palabra a millóns de persoas nesta costa peninsular e nas costas do Brasil e África. A nosa lingua, estas palabras que foron libres na República, que foron bravas contra o franquismo, que foron mansas e alimenticias como o forno do pan da casa dos avós. A nosa lingua, que nos fai "Nós", chegou a nós pola nosa debilidade.
Non foi a resistencia do pobo galego, non foron os dirixentes da nación galega -que nunca tivemos-, o galego chegou a nós históricamente vivo debido ao atraso da Galiza. Foi o abandono no que viviu unha Galiza encerrada dentro da España, que tiña as súas comunicacións por mar sometidas ás necesidades da Coroa española, que ficou separada do seu sur, Portugal, e incomunicada coa meseta sen ferrocarril axeitado e sen estradas dignas. O galego chegounos como un resto histórico que perviviu nas clases sociais iletradas e que fixo soñar aos intelectuais rexeneracionistas cun país propio e digno. A realidade histórica a mediados do século XX eran xa catro provincias, o soño chamábase "Galicia" ou "Galiza". Ese soño recreouse, unha vez máis, e chegou á miña xeración a través daqueles libros escasos e ventureiros, que andaban como unha cousa estraña por algún curruncho dalgunhas librarías. A existencia daqueles libros obrigou a plantexarnos un problema ético aos mociños que queriamos ser escritores: tiñamos que ser leais a esa esperanza tan desesperada, a ese compromiso que insistía e insistía en existir. A nosa escrita debía ser en galego. E por iso estamos agora aquí.
A vida vaise vivindo, tamén polo país pasan os anos, os períodos. O galego xa non é lingua de pobres e iletrados, eses falan castelán. E de quen é lingua realmente? Tras a morte de Franco a sorte histórica do galego estaba nas mans da democracia, que para nós é o autogoberno galego, a autonomía. Tiñan de ser os gobernos galegos quen garantisen a existencia da lingua. Xa vimos o que foron os anos na Xunta da dereita, un paternalismo que encubriu a morte lenta. A pasada Xunta bipartita foi o que foi, a frustración da esperanza, e agora chegou a hora da verdade, veu o matador do galego. Acabaron as cerimonias, acabouse o paternalismo, o matachín é práctico e pragmático, vén coa cuadrilla acabar de vez coa lingua galega. Morra o conto, di. Nin Galiza nin Galicia, catro provincias abóndanlle. Para a nosa desesperación. Fannos desesperados novamente, entregar a vida a un soño é gañar a desesperación.
Hoxe, xoves 30 de abril, tivemos a honra de contar con Yolanda Castaño no noso IES para falarnos da poesía galega actual.
Cunha presentación sinxela, definindo que non todos os escritores teñen barba e son vellos, comeza a súa charla, falando dos seus primeiros escritos, feitos sendo aínda unha nena pequena.
As rosas son como un regalo, xa que é moi común que se regalen rosas. Estas foron feitas para o día da nai.
.jpg)
.jpg)
O outro día fomos visitar a biblioteca Ánxel Casal, e antes de presentarvos o que foi a nosa visita pensamos que sería de interese contarvos quen foi o persoeiro que lle dá nome á biblioteca.
De entre todos os libros que nos mandaron ler os profes de galego un dos que máis nos chamou a atención foi “Resistencia” de Rosa Aneiros. Está ambientado na ditadura de Salazar en Portugal, nárrase a historia de amor entre dúas persoas que loitan contra a ditadura. Despois de ler este libro no que aparecían diversos lugares do noso país veciño, Portugal quedounos a curiosidade de saber algo máis sobre eles. A continuación amosarémosvos información dalgúns sitios mencionados no libro que nos chamaron á atención.
O catalán, con máis de sete millóns de falantes en catro estados europeos, é a lingua oficial en Andorra e é cooficial co español en Cataluña, Illas Baleares e Valencia, e co italiano e co sardo en Alguer. Tamén se fala no leste de Aragón, en Murcia e no Rosellón francés. O catalán posúe unha rica tradición literaria dende a Idade Media. Ademais, o seu goberno realizou unha activa política lingüística mediante tres leis de normalización da lingua: a de Cataluña (abril de 1983, pero substituída pola Lei de política lingüística en xaneiro de 1998), a das Illas Baleares (xuño de 1986), e unha Lei sobre o uso e ensino do valenciano (novembro de 1983). Debido aos dous factores anteriormente citados, o catalán participa en todos as funcións da vida social. Tamén se leva a cabo un programa educativo de inmersión lingüística no cal se dan todas as materias en catalán agás lingua e literatura castelá.
Hai seiscentas mil persoas que falan éuscaro. Dita lingua é cooficial co español no País Vasco e no norte de Navarra. Tamén se fala no País Vasco francés (Irrapalde). Aprobouse a lei de normalización da lingua de Euskadi en novembro de 1982 e a Lei Foral do vascuense de Navarra en decembro de 1986. Grazas a isto, a política lingüística do goberno vasco conseguiu incrementar o número de falantes e aumentar a producción literaria, así como tamén o emprego do éuscaro en todos os ámbitos, usos e funcións. Porén, a singularidade desta lingua e a súa distancia lingüística co resto das linguas da Península provoca problemas de adquisición da competencia tanto activa como pasiva. Como consecuencia, lévase a cabo un proceso de euscaldunización de toda a poboación, é dicir, que todos os habitantes do territorio vasco sexan capaces de entender e falar a lingua propia. Conforme a isto, o sistema escolar permite escoller entre tres posibles modelos: o primeiro comprende un 80% de materias en castelán e un 20% en éuscaro, no segundo o éuscaro emprégase na metade das materias e o terceiro modelo dispón todas as materias en éuscaro agás lingua e literatura castelá. A preferencia cada vez maior polo modelo tres constata a progresiva recuperación do éuscaro en Euskadi, sobre todo entre a xente nova, grazas á súa política lingüística.
O aragonés conta cuns quince mil falantes nos Pireneos. Fálase no norte da provincia de Huesca e en Aragón. Non é cooficial en ningún destes territorios, máis ben fálase de “protección” das “linguas e modalidades lingüísticas propias”. Aínda que o proceso de castelanización está moi acentuado, na década de 1970 comezaron a xurdir movementos en defensa do aragonés, en torno ao Consello d’a Fabla Aragonesa. Hoxe existe unha gramática e varios dicionarios bilingües. De feito, en 1987 aprobáronse as Normas gráficas de l’aragonés. Dende 1997 impártense clases desta lingua no ensino oficial en Jaca, Biescas, Ainsa e Benasque.
En canto á variante do gascón, o aranés, é falado por sete mil persoas no Valle d’Arán, onde é cooficial xunto co español e o catalán. Esta lingua está integrada no sistema educativo e goza de moita vitalidade.
Por último, calcúlase que en Asturias falan de cen a catrocentas cincuenta mil persoas o astur-leonés. Tamén empregan dita lingua no norte e noroeste de León, así como na Seabra zamorana. Non é cooficial co español en ningún destes lugares, perdendo progresivamente falantes e reducíndose os seus ámbitos de uso. Ademais, no ensino só existe a posibilidade de estudar o ástur-leonés como materia optativa a partir de terceiro de primaria e nos medios de comunicación apenas ten presenza. Non obstante en 1980 creouse a Academia de la Llingua Asturiana, que elaborou unha normativa ortográfica.
Todos estes casos mostran o afán e os esforzos dos habitantes e dos gobernos de cada comunidade de España por preservar e aumentar o uso e o entendemento das súas linguas. No noso caso tamén é necesario que todos contribuamos en Galicia por normalizar a nosa lingua e deter o proceso de desgaleguización.
A revoluçao dos cravos é o nome dado ó golpe de estado militar que derrubou, nun só día e de forma bastante pacífica, ó goberno de Marcelo Caetano, que era o substituto do ditador Salazar. Isto foi en 1974.
O pasado 3 de abril o alumnado de 4º de ESO e 2º de bacharelato visitamos o I.G.A.F.A. (Instituto Galego de Formación en Acuicultura). A saída estaba organizada polo departamento de Física e Química así que fomos acompañados por Pepa e Mónica.
Á nosa chegada á Illa de Arousa, que é onde está o IGAFA, fomos recibidos por dous profesores dos ciclos 
medio e superior de acuicultura que actuaron como guías. Ensinánronnos as instalacións do centro e déronnos a información necesaria sobre os ciclos que eles imparten, incluído o ciclo medio de mergullo a media profundidade. Visitamos os tanques onde crían os peixes, moluscos e crustáceos, ademais do fitoplacton e .jpg)
zooplacton para alimentalos. Tamén nos ensinaron a batea e gaiolas para peixes e crustáceos que teñen no mar para que os alumnos fagan as prácticas, a cámara de presión, material de mergullo e as piscinas onde se practican as inmersións, soldadura baixo a auga … Esta visita levounos máis do previsto polo que non nos deu tempo a facer un percorrido polo contorno como tiñamos pensado, así que despois de visitar a cafetería do centro voltamos para Rianxo.